Podjęcie trudnej decyzji o złożeniu pozwu rozwodowego do sądu to pierwszy krok w stronę zakończenia małżeństwa. Najczęściej rozpad związku jest spowodowany zdradą, różnicą charakterów, czy też stosowaniem przemocy psychicznej lub fizycznej przez jednego ze współmałżonków. Czym jest rozwód i co trzeba o nim wiedzieć przed rozpoczęciem procedur prawnych?
Rozwód w świetle prawa
Według obowiązujących przepisów prawnych rozwód wiąże się bezpośrednio z zupełnym, i co równie istotne, trwałym rozkładem pożycia małżeńskiego. W praktyce oznacza on zerwanie wszelkich więzi między mężem i żoną, zarówno duchowych, fizycznych, jak i gospodarczych. W przypadku pojawienia się przesłanek świadczących o całkowitym rozkładzie pożycia sąd zwraca szczególną uwagę na to, kiedy pojawiły się problemy małżeńskie (czy mają one charakter stały) oraz czy są one wystarczającym powodem do definitywnego zakończenia związku. W praktyce oceny sytuacji małżeństwa dokonuje się głównie przez pryzmat doświadczenia życiowego, które pozwala stwierdzić, że strony są lub nie są w stanie podjąć dalej wspólnego pożycia, co z kolei decyduje o udzieleniu rozwodu.
Czy małżonkowie mogą nie otrzymać rozwodu?
Pomimo stwierdzenia rozkładu pożycia małżeńskiego sąd ma prawo do tego, by nie udzielić parze rozwodu w przynajmniej kilku sytuacjach. Po pierwsze, odmowa może mieć miejsce wtedy, gdy wskutek rozwodu miałoby ucierpieć dobro małoletnich dzieci małżonków, zarówno pod względem materialnym, jak i psychicznym. Po drugie natomiast, bardzo prawdopodobne jest to, że sąd nie przychyli się do prośby o rozwód jeśli zażąda go wyłącznie małżonek winny rozkładu pożycia, a drugi nie wyrazi zdecydowanej zgody na zakończenie związku (jego odmowa nie powinna jednak stać w sprzeczności z przyjętymi zasadami współżycia społecznego). Względy ogólnych norm moralnych mogą także stanowić podstawę do odrzucania pozwu rozwodowego, jeśli jeden z małżonków choruje i nikt inny, poza współmałżonkiem, nie jest w stanie się nim zaopiekować.
Praktyczne wskazówki dotyczące rozwodu
Pozew rozwodowy składa się w sądzie okręgowym, pod który podlega ostatni wspólny adres zamieszkania małżonków (złożenie pozwu wymaga wniesienia opłaty w wysokości 600 zł). Następnie, w wyznaczonym terminie, za zamkniętymi drzwiami, odbywa się rozprawa mająca na celu wyjaśnienie przyczyn rozkładu pożycia oraz zdobycie informacji o ogólnej sytuacji rodzinnej (w tym zwłaszcza o małoletnich dzieciach). Jeśli sąd przychyli się do prośby małżonków, wówczas zostaje ogłoszony wyrok poświadczający o rozwiązaniu małżeństwa z orzekaniem lub bez orzekania o winie jednej ze stron. Ponadto, w wyroku znajdują się również ustalenia dotyczące kwestii władzy rodzicielskiej nad dziećmi, rozstrzygnięcia podziału majątku czy przyznania alimentów.
Rozwód to w rzeczywistości zakończenie małżeństwa spowodowane całkowitym rozpadem związku, zauważalnym na wszystkich jego płaszczyznach. O jego udzieleniu decyduje wiele czynników, w tym dobro małoletnich dzieci oraz stan zdrowia męża lub żony. Ostateczna decyzja sądu najczęściej sprawia, że małżeństwo przestaje istnieć wraz z chwilą uprawomocnienia się wyroku.