Rezydentura jest kluczowym etapem kształcenia każdego lekarza. To intensywny czas, kojarzony z natłokiem pracy, który ma być przygotowaniem do rozpoczęcia wykonywania zawodu z tytułem specjalisty. Obowiązki rezydentów są przedmiotem wielu dyskusji zarówno w środowisku lekarskim, jak i prawniczym. Wątpliwości dotyczą m.in. kwestii związanych z dyżurowaniem na SOR-ach. Poniżej przyjrzymy się najważniejszym przepisom i stanowiskom w doktrynie, które rzucają nieco światła na sytuację lekarzy rezydentów, ich prawa oraz obowiązki związane z pracą na oddziałach ratunkowych.
Praktyka rezydencka – zakres uprawnień
Aby przeanalizować sytuację lekarzy rezydentów dotyczącą dyżurów na SOR-ach, należy w pierwszej kolejności określić, jakie są uprawnienia przyznane im przez ustawę z dnia 5 grudnia 1996 roku o zawodach lekarza i lekarza dentysty.
- Prawodawca przyznaje rezydentom prawo do samodzielnego udzielania świadczeń zdrowotnych po uzyskaniu pisemnej pozytywnej opinii kierownika specjalizacji lub kierownika stażu.
- Podczas praktyki rezydenckiej przysługuje prawo do płatnego urlopu szkoleniowego.
- Rezydenci mają prawo do samokształcenia realizowanego w ramach szkolenia specjalizacyjnego w wymiarze określonym w programie, a także do doskonalenia zawodowego.
Czy rezydent musi pełnić dyżur na SOR?
Pełnienie dyżurów przez rezydentów jest elementem specjalizacji (o ile program to przewiduje). Młodzi lekarze mają do tego prawo po uzyskaniu pisemnej, pozytywnej opinii. Kontrowersje dotyczą m.in. kwestii tego, czy takie dyżury mogą być przez rezydentów pełnione samodzielnie. Analiza wspomnianych powyżej aspektów w ustawie o zawodach lekarza i lekarza dentysty w kontekście Ustawy o działalności leczniczej prowadzi do jasnych wniosków. Wyrażenie przez kierownika specjalizacji pisemnej opinii otwiera możliwość pełnienia dyżurów samodzielnie.
Należy jednak mieć świadomość tego, że do obowiązków lekarza rezydenta nie należy pełnienie dyżurów poza miejscem odbywania rezydentury określonym w programie specjalizacji. Wyznaczenie takiego zadania jest nadużyciem ze strony kierownika szpitala i może wiązać się z poniesieniem przez niego odpowiedzialności.
Rok 2024 – zmiany legislacyjne
W 2023 roku Ministerstwo Zdrowia zdecydowało się na zmianę wymogów dotyczących pracy SOR-ów. Od dnia 30 czerwca 2024 ordynatorem musi być specjalista w dziedzinie medycyny ratunkowej albo lekarz po drugim roku specjalizacji w tym zakresie, ale posiadający już specjalizację w innej, określonej, dziedzinie. Dzięki tej regulacji rozwiano wątpliwości związane z wcześniej opublikowanym zapisem Ministerstwa Zdrowia, zgodnie z którym nawet rezydent mógłby kierować SOR-em.
Lekarze rezydenci w ramach szkolenia specjalizacyjnego świadczą pracę na oddziałach SOR, ale tylko po uzyskaniu pisemnej i pozytywnej opinii od ich kierownika. Zgodnie z aktualnie obowiązującymi przepisami, nie mogą pełnić funkcji ordynatora, a praca na dyżurach w miejscach innych, niż szpitale, w których odbywają rezydenturę, co do zasady nie należy do ich obowiązków.
