W polskim porządku prawnym, wraz z zawarciem małżeństwa, pomiędzy małżonkami powstaje wspólność majątkowa. Jednak takie rozwiązanie nie zawsze odpowiada indywidualnym potrzebom i planom. Wówczas warto rozważyć zawarcie umowy małżeńskiej, nazywanej intercyzą. Czym ona właściwie jest i jakie skutki wiążą się z jej podpisaniem? Poznaj rodzaje intercyz i ich zastosowanie.
Czym jest intercyza?
Intercyza jest umową majątkową pomiędzy małżonkami, która pozwala małżonkom uregulować ich stosunki majątkowe w sposób odmienny od ustawowego reżimu wspólności majątkowej. Z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje wspólność majątkowa, obejmująca między innymi przedmioty nabyte w trakcie jej trwania. Zasady zarządzania takim majątkiem określone są szczegółowo w przepisach kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Obejmują m.in. obowiązek współdziałania, a w szczególności udzielania sobie wzajemnie informacji o stanie majątku wspólnego oraz o zobowiązaniach, które go obciążają.
Co skłania małżonków do zawierania intercyz? Co istotne, w ustawowym ustroju majątkowym długi jednego z małżonków mogą obciążać cały majątek wspólny. Dlatego najczęstszym powodem zawarcia intercyzy jest potrzeba ochrony przed ryzykiem finansowym, które może wynikać np. z działalności gospodarczej prowadzonej przez jednego z małżonków. Dla niektórych osób intercyza jest również sposobem na zachowanie niezależności i możliwość samodzielnego zarządzania swoim majątkiem – zarówno tym zgromadzonym przed zawarciem małżeństwa, jak i nabywanym w jego trakcie.
Rodzaje umów małżeńskich
Istnieje kilka rodzajów umów małżeńskich, jakie przewidziane są w kodeksie rodzinnym i opiekuńczym. Czym się charakteryzują?
- Rozszerzenie wspólności majątkowej – poprzez taką umowę możliwe jest włączenie do majątku wspólnego składników, które dotychczas stanowiły majątek osobisty małżonków.
- Ograniczenie wspólności majątkowej – ma miejsce wówczas, gdy pewne przedmioty, objęte standardowo ustawowym majątkiem wspólnym, zostają włączone do majątku osobistego małżonków.
- Rozdzielność majątkowa – jeśli taka umowa zostanie zawarta przed małżeństwem – majątek wspólny nie powstanie. Można zawrzeć ją też w trakcie trwania małżeństwa.
- Rozdzielność majątkowa z wyrównaniem dorobków – to szczególna forma majątkowa małżonków. W trakcie trwania małżeństwa istnieją majątki osobiste, ale po jego ustaniu, możliwe jest domaganie się tzw. wyrównania dorobku (może to polegać np. na zapłacie określonej sumy pieniężnej).
Formy majątkowe małżonków mogą przybierać różne kształty, dostosowane do indywidualnych potrzeb i okoliczności. Decyzja o wyborze odpowiedniego ustroju majątkowego powinna być podejmowana świadomie i w oparciu o rzetelną wiedzę. Właśnie dlatego warto skonsultować się z prawnikiem i skorzystać z profesjonalnej porady.