Co dzieje się ze spadkiem w sytuacji, kiedy zmarły w chwili śmierci nie posiada dzieci ani współmałżonka? Zapraszamy do lektury, w której skupimy się na dziedziczeniu w szerszym kontekście.

Dziedziczenie ustawowe

W standardowych okolicznościach, w sytuacji kiedy osoba zmarła nie sporządziła testamentu dochodzi do tak zwanego dziedziczenia ustawowego. Zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa w pierwszej kolejności majątek powinien przypaść w równych częściach małżonkowi oraz potomstwu zmarłego, z tym zastrzeżeniem, że mąż lub żona nie mogą otrzymać mniej niż jedną czwartą całości. Co, jednak kiedy okoliczności są bardziej skomplikowane? Jeśli przykładowo dzieci spadkodawcy zmarły wcześniej, po nich uprawnieni są ich zstępni, czyli przykładowo wnuki zmarłego, po którym majątek ma zostać rozdysponowany. Kiedy jednak zmarły nie pozostawił żadnych dzieci połowa spadku może przypadać małżonkowi, a reszta rodzicom spadkodawcy lub też ich zstępnym, czyli chociażby rodzeństwu osoby, po której dziedziczymy.

Zmarły bez dzieci i współmałżonka

W sytuacji, kiedy zmarły nie posiadał w chwili śmierci potomstwa ani współmałżonka zasadniczo przyjmuje się, że całość dziedziczą rodzice lub też ich zstępni, czyli jak już zostało wcześniej wspomniane zazwyczaj będzie to rodzeństwo spadkodawcy oraz ich dzieci, jednak sytuacja może wyglądać w różny sposób. Warto dodać, że dalej są dziadkowie i ich potomkowie. Kolejnymi „w kolejce” są dzieci współmałżonka, czyli pasierbowie. W przypadku dziedziczenia ustawowego może dojść do tak zwanego zrzeknięcia się spadku lub też jego odrzucenia. Pierwsza wskazana sytuacja to umowa notarialna, która podpisywana jest jeszcze za życia spadkodawcy. Z kolei innym rozwiązaniem jest odrzucenie spadku – jest to rozwiązanie zazwyczaj wybierane przez osoby, które chcą się zabezpieczyć przed ewentualnym przejęciem długów zmarłego. Bardzo ważne jest, aby podkreślić, że podobnie jak zrzeczenie się spadku, jego odrzucenie musi odbyć się przed notariusza – mamy na to pół roku od momentu śmierci osoby pozostawiającej majątek.

Dziedziczenie przez Skarb Państwa

W sytuacji, kiedy nie ma osób, które są uprawnione do dziedziczenia po zmarłej osobie, jej majątek staje się własnością gminy, która zostaje tak zwanym spadkobiercą ustawowym. Warto jest podkreślić, że do dziedziczenia uprawniona jest w tej sytuacji gmina, która stanowiła ostatnie miejsce zamieszkania zmarłego, a nie na przykład ta, gdzie ten się urodził. W sytuacji, gdy tego nie jesteśmy w stanie ustalić ostatni „na liście” jest Skarb Państwa. Podkreślmy, że zarówno gmina jak i Skarb Państwa nie mają możliwości odrzucenia spadku, który zostaje przez nich przyjęty z tak zwanym dobrodziejstwem inwentarza.

Kwestie związane z dziedziczeniem często mogą powodować wiele problemów, szczególnie w sytuacji, tego, komu przypada spadek w sytuacji gdy zmarły nie miał małżonka ani potomstwa i nie spisał on testamentu.