Zgodnie z obowiązującym prawem spadkobierca dziedziczy nie tylko należny mu majątek po zmarłym, lecz również wszystkie jego długi. Jednak istnieją konkretne przepisy, które mogą uchronić nas przed problemami materialnymi związanymi z przyjęciem ewentualnych dóbr oraz zobowiązań finansowych.
Dziedziczenie spadku po zmarłym
Kwestia kto otrzyma spadek po zmarłym zależna jest od tego, czy pozostawiony został testament, gdzie spadkodawca wyraził wolę odnośnie rozdysponowania swojego majątku po śmierci. Jeśli dokument taki nie został sporządzony lub nie spełnia on odpowiednich wymogów dochodzi do dziedziczenia ustawowego zgodnie ze ściśle określonym w prawie porządkiem. Na samym początku pod uwagę brane jest potomstwo zmarłego oraz jego małżonek lub małżonka, następnie wskażemy rodziców, rodzeństwo i ich dzieci, a w dalszej kolejności dopiero znajdują się pasierbowie. Konieczne jest jednak podkreślenie tutaj, że taka sytuacja często istotnie pogorszyć naszą sytuację materialną, ponieważ przejmowany jest nie tylko majątek, lecz także wszelkie zobowiązania finansowe, jakie zostały zaciągnięte. Właśnie dlatego istnieją trzy możliwości: przyjęcie spadku, zrzeknięcie się go lub też przyjęcie z dobrodziejstwem inwentarza.
Spadek – odrzucić czy przyjąć?
Na decyzję, czy majątek odrzucimy posiadamy pół roku. Musimy pamiętać, że przyjęcie go w całości może być posunięciem ryzykownym, jeśli nie mamy jasnych informacji na temat majątku zmarłego oraz jego ewentualnych zobowiązań finansowych, jak wszelkiego rodzaju kredyty i pożyczki. Oświadczenie o stosunku względem odziedziczonych dóbr powinniśmy złożyć u notariusza lub też w sądzie rejonowym na terenie okręgu naszego miejsca zamieszkania. Może mieć to również miejsce również podczas postępowania sądowego, gdzie dochodzi do stwierdzenia o nabyciu spadku. Konieczne jest jednak, aby pamiętać, że w przypadku osób nieletnich zgody na odrzucenie musi udzielić sąd rodzinny. Zgodnie z obowiązującymi przepisami, jeśli w wymaganym terminie nie zostanie złożone stosowne oświadczenie, spadkobierca dziedziczy z dobrodziejstwem inwentarza.
Spadek z dobrodziejstwem inwentarza
W przypadku, kiedy dziedziczymy spadek z dobrodziejstwem inwentarza przejmujemy jedynie część długów, proporcjonalnie do wielkości majątku, który nam przypada. W takiej sytuacji zobowiązani jesteśmy do przygotowania inwentarza, zgodnie z udostępnionym przez Ministerstwo Sprawiedliwości wzorem, znajdującym się w internecie. Konieczne jest obliczenie wartości całego, pozostawionego nam przez zmarłego kapitału (nie tylko chodzi tutaj o gotówkę, potrzebne może być też wycenienie na przykład samochodu lub mieszkania) oraz zadłużeń wobec wierzycieli. W takiej sytuacji nie będziemy odpowiadać przed nimi wyższą kwotą niż ta, pozostawiona nam w spadku, przykładowo jeśli majątek wyliczony został na 2000 złotych, a zadłużenie sięga 3000 złotych, odpowiadamy tylko do pierwszej ze wskazanych kwot. Podkreślmy tutaj, że inwentarz nie musi być przygotowywany przez nas osobiście – możemy zlecić to komornikowi, jednak oczywiście za usługę będziemy musieli zapłacić.
Kwestie związane z przyjęciem lub odrzuceniem spadku dla wielu osób często mogą być dosyć kłopotliwe. Pamiętajmy, że jeśli nie jesteśmy pewni co do zadłużenia zmarłego powinniśmy w odpowiedni sposób się zabezpieczyć.