Prawo medyczne reguluje kwestię praw pacjenta przede wszystkim w Ustawie z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta. Co warto wiedzieć przed wizytą u lekarza? Jakie prawa przysługują każdemu pacjentowi korzystającemu z usług medycznych zarówno w sektorze publicznym, jak i prywatnym?
Udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej – najważniejsze zasady
Pierwsza z fundamentalnych zasad, które muszą być przestrzegane podczas wizyt u lekarza to udzielanie przez specjalistę świadczeń z zachowaniem należytej staranności. Pacjent powinien czuć się zaopiekowany, a jego bezpieczeństwo i zdrowie muszą być dla lekarza priorytetem. Duże znaczenie ma też to, aby udzielaniem świadczeń medycznych zajmowały się jedynie uprawnione do tego podmiotu, przestrzegające wymogów sanitarnych. Bez względu na jakiekolwiek formalności i zasady, każdemu pacjentowi przysługuje pomoc medyczna w sytuacji zagrożenia życia. Personel medyczny ma obowiązek podjęcia działania niezwłocznie i bez najmniejszego zastanowienia. Wszelkie problemy pacjenci mogą zgłaszać Rzecznikowi Praw Pacjenta, który jest niezależną instytucją udzielającą pomocy właśnie w sytuacjach nieprawidłowości związanych z udzielaniem opieki zdrowotnej.
Karta Praw Pacjenta
Jaka jest treść Karty Praw Pacjenta? Najważniejsze zasady, które muszą być przestrzegane przez podmioty lecznicze to:
- prawo do świadczeń – bez względu na status ubezpieczenia i kwestie majątkowe, każda osoba może korzystać ze świadczeń finansowanych ze środków publicznych;
- prawo do informacji – pacjenci mają prawo do otrzymywania jasno przedstawianych informacji o ich stanie zdrowia;
- prawo do tajemnicy – każdy lekarz ma obowiązek zachowania tajemnicy i nieujawniania żadnych informacji o danym pacjencie bez jego zgody;
- prawo do wyrażenia zgody – świadczenia medyczne mogą być udzielane jedynie po wyrażeniu przez pacjenta zgody;
- prawo do poszanowania intymności – działania lekarzy powinny być podejmowane z dbałością o intymność i godność pacjenta;
- prawo do dokumentacji – pacjentowi nie można odmówić wglądu do dokumentacji medycznej;
- prawo do sprzeciwu – w każdej sytuacji pacjent może odmówić poddania się badaniu lub zabiegowi;
- prawo do poszanowania życia prywatnego i rodzinnego – lekarz musi respektować sytuację rodzinną pacjenta;
- prawo do opieki duszpasterskiej – wyrażenie przez pacjenta potrzeby skorzystania z opieki duszpasterskiej powinno być realizowane;
- przechowywanie rzeczy wartościowych – placówka medyczna musi dysponować depozytem, w którym zostaną przechowane rzeczy wartościowe pacjenta;
- pobieranie tkanek – pobranie narządów, komórek i tkanek od danego pacjenta wymaga wyrażenia zgody przez niego lub jego rodzinę.
- pochówek dziecka – strata dziecka, które urodziło się martwe, zawsze musi wiązać się z możliwością pochówku.
Co warto wiedzieć przed wizytą u lekarza?
Co warto wiedzieć przed wizytą lekarską? Przede wszystkim należy poznać listę świadczeń, które są gwarantowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia. Warto też dowiedzieć się, kiedy konieczne jest pozyskanie skierowania od innego specjalisty. Należy także mieć świadomość tego, że każdy pacjent może według własnego uznania wybrać świadczeniodawcę usług medycznych.
Akty prawne w dość szczegółowy sposób regulują prawa pacjenta. Warto je poznać, aby móc świadomie i komfortowo korzystać z usług leczniczych oferowanych przez placówki medyczne.