Leczenie w szpitalu psychiatrycznym, w skrajnych przypadkach może nastąpić bez wyrażenia zgody ze strony pacjenta. Chociaż zasada dobrowolności dotyczy również osób cierpiących na zaburzenia psychiczne po wpłynięciu odpowiedniego wniosku, sąd ma prawo stosować przymus, mając oczywiście na uwadze dobro pacjenta oraz jego otoczenie.
Przymusowa hospitalizacja – kiedy może nastąpić?
Zazwyczaj osoby borykające się z chorobami psychicznymi dobrowolnie podejmują decyzję, zgodnie ze wskazaniami specjalistów, o leczeniu. Dotyczy to również kwestii związanych z hospitalizacją. Jednak, zdarzają się sytuacje, kiedy chory nie zawsze wyraża zgodę na tego typu formę kuracji. Wtedy interweniować mogą osoby z zewnątrz, jednak ich lista jest mocno ograniczona. Żądać umieszczenia kogokolwiek w psychiatryku ma możliwość jedynie małżonek, brat lub siostra, krewny w linii prostej, przedstawiciel ustawowy lub też człowiek, sprawujący nad danym pacjentem faktyczną opiekę. Wtedy konieczne jest skierowanie wniosku z odpowiednim uzasadnieniem oraz opinią lekarza psychiatry do sądu opiekuńczego, który jest właściwy do miejsca zamieszkania chorego. W sytuacjach nagłych osoba borykająca się z problemami psychicznymi może zostać umieszczona w placówce bez orzeczenia sądu, w takim wypadku kierownik danego zakładu jest zobowiązany do powiadomienia sądu o zaistniałym zdarzeniu w ciągu 72 godzin. Podczas następnych 48 godzin, sędzia musi porozmawiać z hospitalizowanym i stwierdzić czy umieszczenie go w tym miejscu jest rzeczywiście zasadne.
Przesłanki przemawiające za przymusowym leczeniem w psychiatryku
Jak wcześniej wspominaliśmy, również w kwestii leczenia psychiatrycznego obowiązuje zasada dobrowolności. Dlatego w ustawie określone są ściśle sytuacje, kiedy osoba trzecia ma prawo wnieść do sądu o przymusową hospitalizację. Wyłączne przyczyny, które mogą przemawiać za umieszczeniem danej osoby w placówce, bez jej zgody to sytuacja, gdy nieprzyjęcie do szpitala będzie skutkować znacznym pogorszeniem stanu zdrowia chorego psychicznie, co widoczne jest po jego dotychczasowym zachowaniu lub też gdy dany człowiek nie jest w stanie sam zaspokoić swoich podstawowych potrzeb życiowych, a za sprawą hospitalizacji sytuacja ta może się poprawić. Jeśli jednak przyjmuje się pacjenta w trybie nagłym musi zachodzić wysokie prawdopodobieństwo, że stanowi on zagrożenie dla życia swojego lub ludzi znajdujących się w jego otoczeniu.
Jak długo może trwać leczenie bez zgody pacjenta?
Sąd, w sytuacji, gdy postanawia skierować danego pacjenta na leczenie psychiatryczne, może wyznaczyć datę wyjścia lub postanowić o obowiązku bezterminowego pobytu. Osoba sprawująca pieczę nad chorym, najwcześniej po trzydziestu dniach od uprawomocnienia się wyroku, ma możliwość złożyć wniosek o zakończenie hospitalizacji. Żądać wypisania może również sam pacjent, co musi zostać odnotowane w jego dokumentacji medycznej. W przypadku kiedy dana osoba została przyjęta do szpitala, gdyż jej zachowanie wskazuje, że będzie zagrożeniem dla siebie lub innych, jednak wątpliwe jest, czy ona rzeczywiście cierpi na schorzenie psychiczne, maksymalny czas, jaki będzie przebywać w danej placówce wynosi 10 dni.
Decyzja, o umieszczeniu bliskiej nam osoby bez jej zgody w szpitalu psychiatrycznym, bez wątpienia, jest trudna. Jednak w takiej sytuacji, należy przede wszystkim kierować się dobrem chorego i jego bezpieczeństwem.