Adopcja to czynność prawna, poprzez którą rodzice uznają dziecko, z którym nie mają więzi biologicznej, za własne potomstwo. Dziecko, jak i rodzice wchodzą nie tylko w więź o charakterze psychologicznym, ale również prawnym. Jak wygląda procedura adopcyjna? Jakie obowiązki i prawa przysługują nowopowstałej rodzinie?
Adopcja w Kodeksie Rodzinnym i Opiekuńczym
Zastanawiając się nad tym, jak przygotować się do adopcji, warto zapoznać się z podstawowymi warunkami, które uregulowane są w Kodeksie Rodzinnym i Opiekuńczym. Najważniejsza i najbardziej podstawowa kwestia dotyczy rodzajów przysposobienia (przysposobienie to termin prawny, który odpowiada potocznemu słowu adopcja).
- Przysposobienie pełne – dziecko włączane jest do nowej rodziny w pełni. Więzy prawne powstają nie tylko między nim a nowymi rodzicami. Stosunek powstaje również między dalszymi krewnymi rodziców a dzieckiem. Nabywa ono m.in. prawo do alimentacji czy dziedziczenia.
- Przysposobienie całkowite – ten rodzaj przysposobienia jest analogiczny do przysposobienia pełnego. Jednak stosunek nie może zostać rozwiązany.
- Przysposobienie niepełne – związane jest z luźniejszymi relacjami rodzinnymi, a dziecko nie wchodzi w stosunek prawny z krewnymi rodziców adopcyjnych.
Procedury adopcyjne
Adopcja dzieci w Polsce jest uregulowana m.in. przez Kodeks Cywilny i Ustawę o Wspieraniu Rodziny i Systemie Pieczy Zastępczej. Przysposobienie dziecka może nastąpić jedynie dla jego dobra. Adoptowana może być jedynie osoba małoletnia, jednak postępowanie sądowe o przysposobienie może zakończyć się nawet po ukończeniu 18 roku życia. Osoby starające się o uzyskanie zgody na adopcję dziecka muszą cechować się pełną zdolnością do czynności prawnych, posiadać kwalifikacje osobiste, na które składają się sytuacja materialna, zdrowie i kwalifikacje moralne, a także uzyskać opinię kwalifikacyjną i świadectwo zrealizowania wymaganego szkolenia. Jak wygląda proces adopcji od strony formalnej? Pierwszym krokiem jest złożenie wniosku o adopcję konkretnego dziecka. Następnie należy sporządzić prośbę o wydanie aktu urodzenia, a także wskazać czy planowana jest zmiana imienia. Obowiązkowym krokiem jest też złożenie wniosku o możliwość osobistej styczności z dzieckiem, który jest niezbędny dla funkcjonowania podczas trwania postępowania sądowego. Procedury adopcyjne są dość zawiłe, dlatego korzystnym rozwiązaniem w niektórych sytuacjach może okazać się zwrócenie po poradę do prawnika.
Adopcja dzieci w Polsce – prawa i obowiązki
Kwestia tego jak adoptować dziecko to dopiero pierwsze, ważne zagadnienie. Wszystkie osoby, które chcą ubiegać się o przysposobienie, powinny zdawać sobie sprawę z istniejących praw i obowiązków. Obie strony nowo powstałego stosunku prawnego są zobowiązane do wzajemnego szacunku. Władza rodzicielska upoważnia opiekunów do wychowywania dziecka w poszanowaniu jego praw, a także do reprezentowania jego interesów na zewnątrz.
Adopcja dzieci w Polsce to wymagająca i wysoce sformalizowana procedura. Często proces o przysposobienie trwa dość długo. Warto zapoznać się dokładnie ze wszystkimi wymogami proceduralnymi, aby poradzić sobie z adopcją bez zbędnego stresu.