Wysłuchanie dziecka w sądzie to nadal bardzo delikatna sprawa. Jest to jednak coraz częściej wykorzystywana praktyka. Zdanie dziecka może mieć kluczowy wpływ w orzekaniu o sprawie, a także pozwala na uwzględnienie jego potrzeb.
Warunki do wysłuchania małoletniego
Nie każde dziecko można wysłuchać. Na taką możliwość składa się wiele czynników, które warunkują predyspozycje dziecka do udziału w rozstrzyganiu sprawy. Najważniejsze jest badanie Opiniodawczego Zespołu Specjalistów Sądowych (dawne RODK). Odbywa się ono poza salą rozpraw – powodem jest poczucie bezpieczeństwa dziecka i wykluczenie wpływu osób trzecich na jego zdanie. Sąd musi stworzyć warunki jak najbardziej neutralne, w których dziecko poczuje się swobodnie i nie będzie czuło na sobie presji. Powinien również wziąć pod uwagę jego rozsądne życzenie. Musi uwzględnić jego głos podczas rozstrzygania sprawy.
Czy to nie zbyt duży stres?
Wysłuchanie może być dla małoletniego stresujące. Sąd robi jednak wszystko, by stworzyć mu komfortowe warunki. Stres dziecka niwelowany jest do minimum, a sama praktyka może pomóc mu poczuć się lepiej w trudnej sytuacji. Psychologowie pozwolą, by czuło się wysłuchane i pozostaną obiektywni, czego często dziecko nie dostaje od rodziców. Należy pamiętać, że tylko słuchając głosu małoletniego można określić jego faktyczne potrzeby i oczekiwania. Procedura przygotuje dziecko na nadchodzące zmiany i często rozjaśnia niekomfortową dla niego sytuację. Jeśli Sąd uzna, że dziecko potrafi wyrażać swoją wolę zakończy postępowanie kierując się właśnie jego zdaniem.
Dziecko na sali rozpraw
Osoby do 18. roku życia nie mogą przebywać na sali sądowej. Dzieci nie biorą więc bezpośredniego udziału w rozprawie. Sala sądowa mogłaby wywołać w nich dużo niepotrzebnego stresu. Gdyby dziecko miało być wysłuchane podczas rozprawy nie można byłoby mówić o jego komforcie w wyrażaniu własnego zdania. Wpływałyby na nie osoby trzecie, a co za tym idzie jego głos mógłby nie być wiarygodnym.
Wysłuchanie małoletniego to praktyka wykorzystywana głównie przy orzekaniu w sprawach, które bezpośrednio dziecka dotyczą. Jego zdanie jest bardzo istotne i pozwala spojrzeć na problem z szerszej perspektywy. Obecnie robi się wszystko, by wysłuchanie nie musiało zanadto stresować dziecka, a pomóc mu w zrozumieniu zaistniałej sytuacji.